geen tuin zonder vlinders

Geen tuin zonder vlinders en geen vlinders zonder tuinen. Vlinders zijn een belangrijke schakel in de natuur, maar ze moeten wel ergens hun kunsten kunnen vertonen.

wat wil een vlinder?

Hoe maak je je tuin aantrekkelijk voor vlinders? Met de aanschaf van een vlinderstruik ben je er nog niet. Er bestaan vele lijstjes van planten die geschikt zijn om vlinders en bijen te bekoren. Maar je kunt nog een stap verder gaan. Het draait namelijk niet alleen om nectar voor de vlinders, maar ook om zogenaamde waardplanten voor de rupsen. Want kleine rupsjes hebben honger en alleen rupsjes die kunnen eten worden groot en ontpoppen zich tot vlinder.
Denk maar aan rupsje ‘nooitgenoeg’…

veldonderzoek

Om enige grip te krijgen op deze materie heb ik me verdiept in een aantal vlinders. Ik ben eens goed gaan kijken in mijn ommuurde tuin in Noord-Brabant. Deze tuin maakt deel uit van een natuurrijk terrein en wordt omgeven door een mix van landbouwgronden en kleinere natuurgebiedjes. Welke vlinders tref ik hier aan en waarom?

ontdek je plekje

In de tuin staat een combinatie van kruiden, vaste planten, bollen en één- en tweejarigen. Er zijn tijden dat het hier gonst van de hommels en bijen (vooral kogeldistel is in trek), maar de vlinders hebben hier ook zo hun favorieten.
Op de Echinacea purpurea (zonnehoed) zitten ze allemaal. Kennelijk is deze nectar voortreffelijk. De Atalanta’s houden theekransjes op de bloeiende Sedum (hemelsleutel). Op de vlezige groen-roze bloemschermen mag desnoods ook nog een Dagpauwoog aanschuiven. Een groep Landkaartjes geeft de voorkeur aan de Chinese bieslook (Allium tuberosum). De Citroenvlinder is bijna onzichtbaar tegen het zachtgroene blad van de Monarda (bergamotplant). De gehakkelde Aurelia en de kleine vuurvlinder kleuren perfect bij de roodbruine kern van de Echinacea.

Ik ben apetrots op deze veelheid aan vlinders, maar wat schetst mijn verbazing. Al die bloemen zijn bijzaak! Juist het vervloekte veldje brandnetels en de inheemse planten in de omgeving spelen een doorslaggevende rol in de aanwezigheid van de vlinders. Hier worden eitjes afgezet en hier vinden de rupsen hun voedsel.
De broodnodige waardplanten voor ‘mijn’ vlinders zijn: brandnetels, veldzuring, sleedoorn, sporkehout, bloeiende wilgen, hop en hazelaar. En inderdaad, het staat er allemaal. Ik scoor in ieder geval dubbel op Koninginnekruid. Dat groeit als inheemse plant langs het ven en als cultivar in de tuin.
Langzamerhand begint het me te dagen.

de rol van vlinders

En waarom willen we zo graag vlinders? Niet alleen omdat ze zo leuk fladderen.
Vlinders bestuiven bloemen wanneer ze deze bezoeken om nectar te drinken. Verder dienen rupsen, poppen en vlinders als voedsel voor andere dieren. Kortom ze maken deel uit van de kringloop van de natuur.

goede voornemens

Van vlinders worden we vrolijk. Dus laten we ook iets terugdoen, en daarbij de rupsen niet over het hoofd zien. Als we nu eens iedere aangeharkte groenstrook weelderig beplanten en iedere tegeltuin omtoveren tot bloemenweide. Omarm de brandnetel! Overweeg eens wat meer natuurlijke beplanting. Daar komt bij dat je gecultiveerde planten en inheemse planten prima kunt combineren.
Iedereen blij!

alles wat je altijd al wilde weten over vlinders
de vlinderstichting

Luister naar fragment van radioprogramma Vroege Vogels.
het belang van de brandnetel kwam ook ter sprake in Vroege Vogels