de boom die boom wil zijn
ambities en keuzes
Laatst belde een potentiële klant mij voor het maken van een beplantingsplan. Mijn enthousiasme werd aangewakkerd toen ze me vertelde dat ze maar liefst drie bomen en weelderige beplanting in de tuin wilde. Geïntrigeerd was ik naar het stadstuintje van 6 x 10 m getoogd. Maar al snel moest ik zowel mijn ambities als die van de klant beteugelen. De tuin was helaas veel te klein voor alle wensen en ideeën die deze mensen hadden. Keuzes maken, daar draait het om in het maken van goede tuinindeling. En bomen moeten het dan al snel ontgelden. Omdat ze simpelweg vaak groter worden dan gedacht. Ik breek hier daarom graag een lans voor de ’tuinboom’. Want iedere tuin verdient een boom. Of meerdere.
bomen in soorten en maten
Zo wordt een zichzelf respecterende boom met gemak 10 meter of (veel) hoger. Ook kleine bomen en zelfs heesters kunnen wel wat groeiruimte gebruiken om waardig uit de verf te komen.
Er zijn ook zuilvormige bomen verkrijgbaar. Ze nemen weinig ruimte in, maar zo’n architectonische boom oogt weinig natuurlijk en past hierdoor lang niet in elke tuin.
Vervolgens heb je dan nog te maken met de buren, de bezonning en de groeiplaats van de boom.
In welke grondsoort komt de boom te staan? Hoe zit het met de waterhuishouding? En wat te denken van eventuele bloei, bessen, stekels, natuurwaarde, herfstkleur, winterbeeld, windbestendigheid, etc. etc.?
Poeh ja, het is even zoeken naar de juiste boom op de juiste plek. Maar het kan wel! Mits met zorg gekozen.
amputatie
Het doet me pijn aan mijn ogen als ik geamputeerde bomen in tuinen zie. Vooral berken hebben het zwaar te verduren. Veelal wordt onderschat hoe groot het pas aangeschafte boompje in volwassen toestand kan worden, zoals een puppy die hond wordt. Ook zonnepanelen hebben de bijwerking dat er heel wat takken en bomen het veld moeten ruimen. En verhuizingen natuurlijk. Zo graag zou ik deze amputaties voorkomen. Maar het is niet reëel om al het bomenleed op mijn schouders nemen. Toch een paar handige tips bij het kiezen van tuinboom:
de juiste boom voor je tuin?
Kies een boom die uit kan groeien tot een volwassen boom op de plek waar hij staat
Kijk goed naar de hoogte en breedte die de boom zal krijgen. Denk ook aan de toekomst van de boom en de bewoners na jou. De veelgebruikte Betula pendula of ruwe berk bijvoorbeeld wordt 15 tot 20 meter hoog en ca. 6-10 meter breed. Een hoogstam krentenboompje wordt ca. 4-6 meter hoog en ongeveer even breed. Een meerstammig exemplaar heeft nog meer ruimte nodig.
Snoei alleen voor behoud van een mooie en gezonde kroon
Een boom ‘kort’ houden ziet er vaak onnatuurlijk en mishandeld uit, met uitzondering van knotbomen. Kies liever een kleinere boom. Een boom wil graag boom zijn. Mooi en evenwichtig snoeien van een boom(kroon) is een kunst. Schakel zo nodig een professional in.
Let op waar de boom schaduw zal geven
Als dat bijvoorbeeld op een zonnig dak is waar zonnepanelen (gewenst) zijn dan is dit geen handig plek. Denk ook aan de beplanting onder de boom, er zijn prachtige schaduwplanten!
Zorg ervoor dat de boom past bij de beschikbare groeiplaats
Welke boom past bij de beschikbare grondsoort en waterhuishouding? Daarnaast zijn stormen, droogte, piekbuien en (veel) verharding factoren waardoor bomen het vaak zwaar hebben. Kies een boom die onder de aanwezige omstandigheden gezond en stevig kan wortelen en groeien.
Kijk welke boom past qua uiterlijk bij de stijl en sfeer in je tuin
Denk hierbij bijvoorbeeld ook aan de transparantie van de kroon, kleur en vorm van het blad, groeisnelheid, bloei, bessen, stekels, natuurwaarde, etc. etc.
Enkele voorbeelden van ‘kleine’ tuin bomen :
Amelanchier lamarckii – krentenboompje
Malus ‘Evereste’ – sierappel
Pyrus salicifolia ‘Pendula’ – wilgbladige treur sierpeer
Crataegus × persimilis ‘Splendens’ – meidoorn, pruimbladige meidoorn
Aralia elata – duivelswandelstok
Cornus kousa – Japanse grootbloemige kornoelje
Meer weetjes :
bomenstichting
bomen voor Amsterdam
te bezoeken tuin met eik St. Hubertushof (foto)
Dank voor je bericht Natalie. Prachtig inderdaad, zo’n paardenkastanje in een stadstuin, maar wel veel impact zoals je schrijft. Ik hoop dat de boom zijn plekje en natuurlijke groeiwijze kan behouden. Zelf spreek ik regelmatig mensen die een boom willen planten. Als ik dan vraag of ze weten hoe groot deze wordt antwoorden ze vaak; maar we kunnen toch snoeien? Of: dat zien we later wel. Ik blijf proberen mensen een bewuste keuze te laten maken, zodat de boom voor lange tijd gewoon boom kan zijn.
Een leuk artikel over een herkenbaar probleem in de tuin. Ik heb in mijn stadstuin een kastanje geplant. Hij groeide als kool en het is een pracht van een boom. Alleen zitten nu wel ook de buren in de schaduw.
Dank Joris, met deze (klimaatactuele) wintergroene aanvullingen van jou kunnen onze lezers nog meer inspiratie op doen! Hoe meer bomen, hoe beter wat ons betreft.
Ha Ria,
Een column over bomen, altijd goed en leuk, dank daarvoor!
Mag ik nog twee wintergroene aanvullingen doen?
In de middelgrote tuin vind ik een taxus niet misstaan. En als die te groot wordt is deze goed (vakkundig) te snoeien.
En persoonlijk vind ik in het opwarmende klimaat een Quercus ilex ook leuk. Kan goed tegen droogte, ook prima te snoeien en ook in de winter groen.
Keep up the goed work
Dank Anja, mooie aanvulling, de boom als dak.
Elke tuin heeft een “dak” nodig. Niet elk dak past op elk huis, dat geldt ook voor de tuin.
Een heel informatief en mooi omschreven blogbericht.
Dag Ria en Inge,
Hier-op dit moment in Brouwershaven- lees ik jullie bizondere blog waarvoor veel dank