blote basten
De lente lonkt en lokt. We voelen, ruiken en zien het voorjaar al. Alles begint weer te stromen en te bruisen, ook ons gemoed. De natuur ontluikt langzaam en subtiel.
Hoe overbruggen we de tijd tot alles echt groen los barst ? De komende weken lenen zich uitstekend om eens ongegeneerd te gluren naar blote basten. Voordat de bomen in blad komen tonen ze hun machtige torso’s in de lentezon. Op weg naar het groeiseizoen staan ze er fier en veelbelovend bij.
Van glad tot ruw, van dun tot dik, opvallend of ingetogen, geen boom is gelijk. Determineren van soorten voert verder dan alleen een boomstam. Om je een beetje op gang te helpen laten we hier zes karakteristieke boombasten zien.
Aan welke blote bast wil jij graag eens een oogje wagen?
Spieren
De Aesculus hippocastanum of witte paardenkastanje straalt kracht uit met een bast van dikke gespierde kabels. Meestal is de stam getordeerd als een spiraal. Oudere bomen krijgen ruwe ‘schubben’. Andere gespierde boomsoorten zijn de moerascipres, Taxodium distichum en de haagbeuk, Carpinus betulus.
Lenticellen
Showmodel voor deze zuurstofdoorlatende kurkachtige ‘poriën’ op bomen is de Prunus of kers. Kers-kenmerk nummer één is een duidelijke horizontale belijning. Lenticellen komen in vele soorten en maten voor, onder andere op de els en berk.
Spijkerschrift
De schors van witte abeel is eerst glad en grijswit. In de loop der jaren krijgt de stam van de Populus alba een patroon van ruitvormige lenticellen. Spijkerschrift komt ook voor bij de Populus tremula, de ratelpopulier, maar minder duidelijk.
Grote ogen
Vanaf de witte stam van de grauwe abeel wordt je aangestaard door grote zwarte ogen. Deze verschijnen op plekken waar ooit takken zijn afgebroken.
De Populus canescens kan met name aan de voet ook ruitvormige lenticellen hebben.
Kurklijsten
De bast van gladde iep is alles behalve glad, hij dankt zijn naam aan de bladeren. De ruwe schors ontstaat met de jaren, soms met kurklijsten, ook op de takken. Naast deze Ulmus minor heeft ook de zeldzame kurkiep Ulmus carpinifolia ‘Suberosa’ kurklijsten. Er bestaat zelfs een replica van een beroemde kurkiep: de Holle Boom of kindertjesboom van Kraantje Lek in Overveen.
Camouflageprint
De schors van de plataan of Platanus bladert af waardoor kleurverschillen ontstaan. De groene (jonge), grijze en gelige vlekken doen denken aan camouflage kleding uit het leger. Het laten vallen van de dunne schubben is ook een soort reinigingskuur, opgehoopte vervuilde stoffen laat hij zo los.
inderdaad Joris, ook een echte krachtpatser die past onder het kopje ‘spieren’. Staat al genoteerd!
Mag ik de haagbeuk toevoegen als de bodybuilder onder de bomen. Helemaal als het geregend heeft is het alsof deze zich opmaakt voor een show!